WIZYTA W KOPENHADZE
O WIZYCIE STUDYJNEJ
W dniach 8 – 9 maja 2017 roku, Fundacja Polska Sieć Polityki Narkotykowej, we współpracy z duńskim partnerem Gadejuristen (ang. The Street Lawyers), zaprezentuje przedstawicielom samorządów polskich miast najlepsze praktyki i rozwiązania zastosowane w Kopenhadze. Rozwiązania, które poprawiły nie tylko jakość życia osób używających narkotyków, ale również wpłynęły na jakość zdrowia publicznego I bezpieczeństwo w mieście. Naszym partnerem jest Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, którego przedstawiciele wezmą udział w wizycie.
Używanie nielegalnych substancji psychoaktywnych w przestrzeni miejskiej stanowi duże wyzwanie i wymaga rozwijania efektywnych strategii. Kluczowy jest rozwój miejskich programów dla osób uzależnionych i nadużywających, ale także właściwej profilaktyki i edukacji.
Kopenhaga jest znakomitym przykładem miasta, w którym na przestrzeni ostatni lat zastosowano innowacyjne rozwiązania w ramach miejskiej strategii narkotykowej. Między innymi, w roku 2016, powstał największy na świecie drop-in center z pokojami bezpiecznej iniekcji, funkcjonują punkty wymiany igieł i strzykawek oraz inne formy systemowych i bezpośrednich działań.
NASZ CEL
Wizyta studyjna jest bezpośrednią kontynuacją drugiej Międzynarodowej Konferencji poświęconej Miejskim Politykom Narkotykowych, jaką zorganizowaliśmy w Warszawie w lutym 2016 roku. Zwieńczeniem wspólnych obrad była Deklaracja Warszawska, zawierająca 10 postulatów wskazujących skuteczną drogę w rozwiązywaniu problemu narkotyków w przestrzeni miejskiej.
Odwiedzenie Kopenhagi, poznanie lokalnych rozwiązań, zakresu oferowanych usług a także bezpośrednia wymiana doświadczeń może stać się dla zaproszonych gości inspiracją, oraz okazją do przeanalizowania dotychczasowych wysiłków, jakie podejmują polskie samorządy w ramach realizacji miejskich strategii narkotykowych.
KOPENHAGA
Kopenhaga, jest stolicą Danii o populacji sięgającej prawie 600 000 mieszkańców. Obecnie, nie ma aktualnych danych o ilości osób uzależnionych mieszkających czy przebywających w Kopenhadze. Jednak według szacunków Narodowego Biura Zdrowia w całej Danii żyje 13 000 osób uzależnionych od narkotyków przyjmujących je drogą iniekcyjną, w tym największa grupa przebywa w Kopenhadze. Miasto posiada otwartą scenę narkotykową, której epicentrum znajduje się w dzielnicy Vesterbro, położonej blisko centralnego dworca kolejowego. Historycznie, przez kilka dekad opiaty były dominującym narkotykiem na ulicach miasta, ale obecnie to crak/kokaina uznawane są za najczęściej używany narkotyk.
Duńskie prawo narkotykowe, (tak jak w Polsce – przyp. tłumacza), również kryminalizuje posiadanie każdej ilości narkotyków. Co prawda, zażywanie nie jest karane, ale posiadanie ich na własny użytek podlega karze grzywny w wysokości minimum 270 Euro. Od 2004 roku policja z reguły w tych przypadkach stosowała „zasadę zero tolerancji”, ale w 2007 roku odnotowano niewielką zmianę, która umożliwiała policji odstąpienie od wymierzenia kary w postaci grzywny osobom uzależnionym z niskim dochodem (na zasiłku socjalnym) i poprzestając jedynie na ostrzeżeniu. Pojawiły się jednak problemy z wprowadzeniem tej nowej regulacji w życie.
Dania dokonała kilku znaczących posunięć w polityce narkotykowej przez ostatnie lata. W 2010 roku do leczenia substytucyjnego wprowadzono heroinę, jako uzupełnienie już istniejącego leczenia metadonem i buprenorphiną. Kolejna zmiana, która weszła w życie w 2012 roku,to finansowanie ze środków publicznych pokoi bezpiecznej iniekcji (tzw. Drop-In), a w zeszłym roku w Kopenhadze otwarte zostało największe tego typu centrum na świecie. Igły, strzykawki i wszelki potrzebny do sterylnej iniekcji sprzęt, jest dostępny w Kopenhadze przez 24 godziny na dobę. Takie rozwiązania zostają wprowadzane również w pozostałych dużych miastach.
W kwestii marihuany, Kopenhaga jest prawdopodobnie miejscem największego nielegalnego rynku sprzedaży na świecie, usytuowanego w tzw. Wolnym Mieście Christiania (dzielnica Kopenhagi). Od 2012 roku władze miasta kilkakrotnie kierowały do rządu prośbę o pozwolenia na zastosowanie eksperymentalnych rozwiązań mających uregulować rynek sprzedaży marihuany. Konsekwentnie rząd odmawiał. Okres próbny legalnego stosowania medycznej marihuany, wspierany przez prawie wszystkie partie w parlamencie, został zaplanowany na początek 2018 roku.
NASZ DUŃSKI PARTNER
Partnerem wizyty studyjnej w Kopenhadze jest Gadejuristen – The Street Lawyers. Jest to duńska organizacja zapewniająca prawną pomoc oraz usługi z obszaru redukcji szkód dla osób uzależnionych, dla bezdomnych, osób utrzymujących się z prostytucji, a także innych marginalizowanych grup, które żyją lub pracują na ulicy.
Na czele Gadejuristen stoi Nanna W. Gotfredsen, którą gościliśmy jako eksperta podczas II Międzynarodowej Konferencji nt. Miejskich Polityk Narkotykowych w lutym 2016 roku.